--------------------

____________________

 

 

 



Skansen w Olsztynku

6 posts / 0 nowych
Ostatni wpis
achernar51swiat
Obrazek użytkownika achernar51swiat
Offline
Ostatnio: 1 dzień 20 godzin temu
Rejestracja: 01 cze 2020
Skansen w Olsztynku

Wsi spokojna, wsi wesoła,
Który głos twej chwale zdoła?
Kto twe wczasy, kto pożytki
Może wspomnieć za raz wszytki?

 

Tak uroki życia wiejskiego opisywał w swej "Pieśni świetojańskiej o Sobótce" mistrz Jan z Czarnolasu. Dziś taka wieś to już tylko wspomnienie, które czasami można sobie odświeżyć odwiedzając któryś ze skansenów. Nasz wybór padł na Olsztynek - położony bliziutko naszego miejsca zamieszkania, bo zaledwie w odległości 45 kilometrów. Sam olsztynecki skansen (oficjalna nazwa to Muzeum Budownictwa Ludowego - Park Etnograficzny w Olsztynku) należy do najsłynniejszych w Polsce i jednocześnie najstarszych w Europie etnograficznych muzeów na wolnym powietrzu. Jego początki sięgają 1909 roku, kiedy to na obrzeżach Ogrodu Zoologicznego w Królewcu (lub jak kto woli - Königsbergu - bo tak nazywało się wówczas to miasto) zgromadzono pierwsze kilkadziesiąt obiektów architektury ludowej. Po upływie 30 lat, ówczesne władze prowincji Ostpreußen rozpoczęły przenoszenie skansenu z Królewca do Olsztynka (wówczas noszącego nazwę Hohenstein). Miało to miejsce w latach 1938-1942 i spowodowane było z jednej strony - brakiem możliwości dalszego rozwoju muzeum w Królewcu (brak terenu), z drugiej zaś - chęcią uatrakcyjnienia Olsztynka, w pobliżu którego znajdował się zespół pomnikowy "Tannenberg" z monumentalnym mauzoleum feldmarszałka i prezydenta Rzeszy - Paula von Hindenburga, a właściwie - Paula Ludwiga Hansa Antona von Beneckendorff und von Hindenburg (1847-1934). Do końca wojny nie udało się jednak zrealizować w pełni tego zamiaru, a część królewieckich eksponatów uległa zniszczeniu w wyniku zawieruchy wojennej.

 

Bezpośrednio po wojnie olsztynecki skansen pozostawał przez kilka lat bez stałej opieki. Pod koniec lat 40. XX wieku przystąpiono do prac zabezpieczających i remontowo-konserwatorskich, a w 1962 roku utworzono Park Etnograficzny - Oddział Muzeum Mazurskiego w Olsztynie, który w 1969 roku został przekształcony w autonomiczną placówkę pod obecną nazwą. Dziś, skansen zajmuje tereny o obszarze blisko 60 ha, na których zgromadzono 58 obiektów, głównie drewnianego budownictwa ludowego z rejonu Warmii, Mazur, Powiśla, Barcji, Natangii i Sambii, powstałych od końca XVIII wieku do początku XX wieku. Budynki reprezentują różne funkcje: mieszkalne, inwentarskie, gospodarcze, sakralne i przemysłowe (młyn wodny, wiatraki, olejarnia, kuźnia, wędzarnia i garncarnia). We wnętrzach znajdują się autentyczne sprzęty i domowe warsztaty pracy. Na terenie skansenu prezentowana jest także architektura ludowa z obszaru tzw. Małej Litwy (zwanej także Pruską Litwą). Malownicze usytuowanie i obecność zwierząt hodowlanych i ptactwa domowego ożywiają skansen, zbliżając go do naturalnego środowiska wiejskiego. W 1985 roku do Muzeum Mazurskiego w Olsztynie włączono dwa budynki na terenie zespołu staromiejskiego Olsztynka - tzw. "Dom Mrongowiusza" oraz Salon Wystawowy w odbudowanym na cele muzealne dawnym kościele parafialnym.

 

Skansen w Olsztynku stanowi dużą atrakcję turystyczną, rocznie przybywa tutaj około 100 tys. osób, a na jego terenie organizowane są także wystawy współczesnej sztuki ludowej i imprezy folklorystyczne.

-----

Przy wejściu do skansenu. Widać, że Kargul nie podszedł jeszcze "do płota"...

 

 

Tuż za bramą, po lewej stronie, zbudowana jest kopia karczmy z II połowy XVIII wieku ze Skandawy koło Kętrzyna (Barcja). Zaadaptowana została na potrzeby obsługi ruchu turystycznego, na sanitariaty dla zwiedzających, małą gastronomię, a część strychowa - na działalność oświatowo-wystawienniczą.

 

 

Oryginalny młyn wodny z kołem podsiębiernym z II połowy XVIII wieku, przeniesiony z Kaborna koło Olsztyna i usytuowany nad przepływającą przez teren skansenu rzeczką Jemiołówką.

 

 

Oryginalny gniotownik nasion oleistych z początku XX wieku, przeniesiony do skansenu z Nowego Młyna koło Gietrzwałdu na Warmii. Z pełniejszym cyklem produkcyjnym można się zapoznać w olejarni z Kronina, zlokalizowanej za chałupą z Zielonki Pasłęckiej.

 

 

Zagroda z Mazur - dom kamienny z Łutynowa koło Olsztynka (I połowa XIX wieku, oryginał).

 

 

Szykowny strach na wróble. Z tyłu - szkoła z Pawłowa koło Olsztynka (XIX wiek, oryginał).

 

 

 

Ozdoby wozu Romów z I połowy XX wieku. Miał on rzekomo należeć do barona cygańskiego o nazwisku Paczkowski, wywodzącego się z Kijowszczyzny, który przywędrował na Mazury i osiedlił się czasowo wraz z rodziną w rejonie Piecek.

 

 

Kopia kościoła ewangelickiego z Rychnowa na Mazurach z lat 1712-1714. Wieża kościoła pochodzi z II połowy XVII wieku z Maniek i jest także kopią. Zgodnie z duchem ustawy i agendy (porządkiem) Kościoła ewangelicko-augsburskiego wyposażenie i wystrój wnętrz obiektów sakralnych są tu o wiele skromniejsze niż w Kościele rzymskokatolickim czy prawosławnym. Podobnie jest i tu, aczkolwiek polichromie wykonano nie tylko na stropie, ale również na ścianach. Na ścianach przedstawiono też wizerunki jedenastu apostołów i twórcę Kościoła ewangelicko-augsburskiego - Marcina Lutra (1483-1546). Dwunasty apostoł - św. Piotr, namalowany jest na drzwiach dzielących kruchtę od nawy kościoła. Znajdujący się we wnętrzu oryginalny późnorenesansowy ołtarz pochodzi z nieistniejącego już kościoła w Różyńsku Wielkim (wschodnie Mazury). Kościół o konstrukcji zrębowej zbudowany jest na planie ośmioboku z dobudowaną kruchtą i zakrystią.

 

 

 

 

Zagroda powiślańska. Chałupa z tzw. wystawką podcieniową, pochodząca z Zielonki Pasłęckiej z 1819 roku (oryginał). Ten typ domów występował na Powiślu, spotykany był także na Kaszubach. Jego cechy to: drewniany zrąb na kamiennej podmurówce, wystawka wsparta na drewnianych słupach, kalenica dachu chałupy i wystawki na tym samym poziomie, poszycie dachu trzcinowe. Na podmurówkę wykorzystywano kamień ograniczający podsiąkanie wilgoci, ściany z bali drewnianych są stosunkowo trwałe, zdrowe i ciepłe, a poszycie trzcinowe charakteryzuje się wspaniałymi walorami termicznymi i jest dosyć wytrzymałe, może posłużyć od 40 do 50 lat. Frontowe drzwi prowadzą do sieni z brukowaną posadzką, z której przez niskie wejście wchodziło się do "czarnej kuchni", izby gościnnej oraz izby starych rodziców na dożywociu. Wyposażenie i wystrój wnętrza starano się urządzić zgodnie z tradycyjnymi zasadami.

 

 

 

 

 

 

 

Zagroda powiślańska. Chałupa z Bartężka z I połowy XIX wieku (kopia). Charakteryzuje się ona niezwykle rzadko spotykaną formą architektoniczną w środowisku wiejskim. Zarówno typ wnęki na osi, słupy naśladujące kolumienki, pionowe deskowanie naroży imitujące pilastry oraz symetryczność otworów okiennych sprawiają, że mamy tu do czynienia z wpływem nurtu klasycystycznego z architektury mieszczańskiej i dworskiej. Rozplanowanie wnętrz jest natomiast bardzo charakterystyczne dla domów wiejskich.

 

 

 

 

 

Przy kolejnej chałupie z regionu powiślańskiego widoczna jest niewielka ekspozycja uli, w tym uli kłodowych, wywodzących się bezpośrednio od naturalnych siedlisk rodzin pszczelich - barci, a także uli plecionych ze słomy i późniejszego typu uli skrzynkowych.

 

 

 

Zagroda powiślańska. Chałupa z wystawką podcieniową z Burdajn. I połowa XIX wieku (kopia). W zagrodzie tej mieściła się także sala szkolna.

 

 

 

 

 

 

 

Karczma z II połowy XVIII wieku z Małszewa na Mazurach. Po lewej stronie widoczne jest wejście do karczmy, po prawej - pomieszczenie dla bryczek, powozów, sań itp.

 

 

Oryginalna zagroda powiślańska z połowy XIX wieku. Chałupa z wystawką podcieniową z Chojnika i fragmenty jej wnętrza - izby kuchennej, izby sypialnej i współczesny element dekoracji.


 

 

 

 

 

 

Zagroda mazurska z chałupą ze wsi Gązwy i budynkami gospodarczymi z Jerutek. Chałupa jest drewniana, z kamienną częścią inwentarską pod jednym dachem. Usytuowana jest szczytem do drogi.  Ma podcienie szczytowe, wsparte na trzech profilowanych słupach z mieczami. We wnętrzu zwraca uwagę bardzo interesujący piec z malowanymi kaflami z końca XVIII wieku.

 

 

 

 

Zagroda mazurska. Chałupa z Turznicy z przełomu XIX i XX wieku (kopia).

 

 

Pokój w jednej z chałup - niestety, nie zapamiętałem z jakiej miejscowości, ani z jakiego okresu, ale - sądząc po wystroju wnętrza - wygląda to na I połowę XX wieku.

 

 

Jeden z wiatraków.

 

 

 

Wiatrak tzw. "holender" z Dobrocina z II połowy XIX wieku (oryginał).

 

 

 

 

Czy to już propagowanie napojów wysokoprocentowych?

 

 

Kuźnia powiślańska z Bielicy.

 

 

Zagrody, ale też już nie pamiętam skąd i z jakiego okresu.

 

 

 

Kopia XIX-wiecznego budynku gospodarczego rybaka z Gilge (obecnie Matrosowo w Obwodzie Kaliningradzkim).

 

 

XVIII-wieczna zagroda z Pempen w okolicach Kłajpedy z terenów tzw. Małej Litwy (kopia).

 

 

 

Jeszcze jedna XVIII-wieczna zagroda z terenów tzw. Małej Litwy (kopia).

 

 

Rekonstrukcja osady dawnych Prusów zlokalizowana jest w malowniczej okolicy na skraju skansenu.

 

 

Zagroda z Warmii - chałupa z Nowego Kawkowa z XIX wieku (oryginał), żuraw studzienny z XX wieku (kopia) oraz budynki gospodarcze.

 

 

 

 

 

 

 

 

Jedna z chałup warmińskich i wóz drabiniasty z XX wieku. Z wystroju tego i innych domostw widać, że dawniej byli bardziej religijni. A mówiąc inaczej - hołdowali oni tym wartościom, które stanowiły ongiś także fundament, na którym budowane były wspólnoty europejskie...

 

 

 

 


 

XVIII-wieczny krzyż przydrożny z Rzecka na Warmii.

 

 

Remiza strażacka z Giedajt na Warmii z 1902 roku (oryginał).

 

 

-----

 

Dziękuję za uwagę.

Nel
Obrazek użytkownika Nel
Offline
Ostatnio: 11 godzin 39 minut temu
admin
Rejestracja: 04 wrz 2013

ooo jakie fajne miejsce. Nie byłam i nie znam zupełnie , wciągam na liste do zobaczenia..

Niektóre z tych rzeczy na wyposażeniu domów pamiętam z dzieciństwa .. np ta kuchnia kaflowa z ekwipunkiem, Taka sama była u mojej rodziny na wsi. Jakie stamtąd pyszne chlebki wychodziły !! i śwież były ze 2 tygodnie a nie 2 dni jak teraz te ze sklepu.. nie mówiąc juz o smaku i walorach zdrowotnych

Studnia żuraw tez taka była..

Stare dzieje he he .Myśle ,że szczególnie to ciekawe miejsce dla młodych ,aby zobaczyli na żywo jak  było parę lat wstecz..

No trip no life

alamed
Obrazek użytkownika alamed
Offline
Ostatnio: 3 tygodnie 1 dzień temu
Rejestracja: 11 kwi 2017

Ja również wpisuję na listę miejsc do zobaczenia.

Lubię sielskie klimaty, może tak jak pisze Nel coś pozostało z dzieciństwa, hmm

W tym roku podczas mojego wyjazdu odwiedziłam Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku.Byłam zachwycona Yahoo

To największy i najstarszy skansen w Polsce. Znajduje się w dzielnicy Biała Góra i prezentuje budownictwo i kulturę ludności zamieszkującej do czasów powojennych wysiedleń południową część Podkarpacia. Całość terenu podzielona jest na sektory bojkowski, łemkowski, pogórzański i doliniański. Ekspozycja obejmuje budynki mieszkalne gospodarcze, małą architekturę wiejską oraz obiekty sakralne – dwie cerkwie (z Grąziowej i Rosolina) oraz kościół z Bączala Dolnego. Uzupełnieniem ekspozycji etnograficznej jest sektor poświęcony tradycjom kopalnictwa ropy naftowej na Podkarpaciu. Najnowszym nabytkiem sanockiego skansenu jest z kolei zrekonstruowany rynek galicyjskiego miasteczka.

Obecnie można przejść przez skansen wirtualnie i nawet wybrać sobie pore roku Smile

W wolnej chwili zapraszam.

Przepraszam Achernar, zrobiłam reklame innego skansenu, ale to w tym samym klimacie Smile

Do Olsztynka na pewno pojadę i pospaceruję w pięknym otoczeniu Smile

 

Przyszłość to marzenia, przeszłośc to wspomnienia

achernar51swiat
Obrazek użytkownika achernar51swiat
Offline
Ostatnio: 1 dzień 20 godzin temu
Rejestracja: 01 cze 2020

Nel, miło mi, że Ci się spoodobało i zachęciłem Cię do odwiedzenia tego skansenu. Pozdrawiam. Biggrin

achernar51swiat
Obrazek użytkownika achernar51swiat
Offline
Ostatnio: 1 dzień 20 godzin temu
Rejestracja: 01 cze 2020

alamed :

Ja również wpisuję na listę miejsc do zobaczenia.

Lubię sielskie klimaty, może tak jak pisze Nel coś pozostało z dzieciństwa, hmm

W tym roku podczas mojego wyjazdu odwiedziłam Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku.Byłam zachwycona Yahoo

To największy i najstarszy skansen w Polsce. Znajduje się w dzielnicy Biała Góra i prezentuje budownictwo i kulturę ludności zamieszkującej do czasów powojennych wysiedleń południową część Podkarpacia. Całość terenu podzielona jest na sektory bojkowski, łemkowski, pogórzański i doliniański. Ekspozycja obejmuje budynki mieszkalne gospodarcze, małą architekturę wiejską oraz obiekty sakralne – dwie cerkwie (z Grąziowej i Rosolina) oraz kościół z Bączala Dolnego. Uzupełnieniem ekspozycji etnograficznej jest sektor poświęcony tradycjom kopalnictwa ropy naftowej na Podkarpaciu. Najnowszym nabytkiem sanockiego skansenu jest z kolei zrekonstruowany rynek galicyjskiego miasteczka.

Obecnie można przejść przez skansen wirtualnie i nawet wybrać sobie pore roku Smile

W wolnej chwili zapraszam.

Przepraszam Achernar, zrobiłam reklame innego skansenu, ale to w tym samym klimacie Smile

Do Olsztynka na pewno pojadę i pospaceruję w pięknym otoczeniu Smile

Alamed, chętnie spojrzę na skansen w Sanoku Twoim okiem. Kilka lat tem miałem okazję odwiedzić sanocki skansen i nawet przedstawiłem go na naszym forum w relacji "Galicyjskie wakacje". A do Olsztynka zapraszam. Nie jest tak duży, ale też ciekawy... Pozdrawiam. Biggrin

_Huragan_
Obrazek użytkownika _Huragan_
Offline
Ostatnio: 1 tydzień 1 dzień temu
Rejestracja: 13 cze 2015

Bardzo ladna architektura tego domu

https://marzycielskapoczta.pl/

Napisz pocztowke ze swoich podrozy do chorych dzieci

Wyszukaj w trip4cheap